ΜΑΡΙΑ ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ.ppt

ΜΑΡΙΑ ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ - ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΕ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ.ppt

• 1.
  Η διαλεκτική καιη μεταγνώση: δύο διδακτικά εργαλεία για τη βελτίωση της σχολικής επίδοσης των μαθητών και μαθητριών με μαθησιακές δυσκολίες Μαρία Σκαρλάτου Φιλόλογος – Ειδική Παιδαγωγός
• 2.
  Η διαλεκτική στην εκπαίδευση Η διαλεκτική προσέγγιση είναι μια μέθοδος που μπορεί να γίνει διδακτικό εργαλείο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην εκπαίδευση για όλους τους μαθητές, καθώς συμβάλλει στην ενεργοποίηση των μαθητών, στην αυτενέργεια (self-movement).  Η αντίφαση είναι η ουσία της διαλεκτικής  θέση – αντίθεση – σύνθεση Για παράδειγμα, ο μαθητής μέσω των ερωτήσεων μεταγνωστικού τύπου που του θέτει ο δάσκαλος οδηγείται στη λύση ενός προβλήματος μέσα από το ενδεχόμενο λάθος που μπορεί να έχει κάνει. Δηλαδή το παιδί
• 3.
  στρατηγικές  Μεταγνώση η «διαδικασία σχεδιασμού, αξιολόγησης και συντονισμένης οργάνωσης του τρόπου που κάποιος σκέπτεται» ή «να σκέπτεται για το πώς σκέπτεται με σκοπό την ανάπτυξη της κατανόησης ή της αυτο- οργάνωσης». Πρόκειται, δηλαδή, για συνειδητή, σκόπιμη και αποτελεσματική χρήση στρατηγικών.  Στρατηγικές μάθησης  συγκεκριμένες ενέργειες που επιλέγονται συνειδητά από τους μαθητές, προκειμένου να φέρουν σε πέρας διάφορες δραστηριότητες κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή να διευκολύνουν
• 4.
  Μεταγνωστικές δεξιότητες - στρατηγικές η αναγνώριση προβλημάτων προς επίλυση,  η επιλογή κατάλληλων διεργασιών και στρατηγικών για την επίλυση τους,  η κατάλληλη διευθέτηση του χρόνου και των ενεργειών,  η ρύθμιση της πορείας της σκέψης,  η ευαισθησία στην ανατροφοδότηση,  η διορθωτική παρέμβαση και  η ολοκλήρωση του σχεδίου δράσης (Efklides,
• 5.
  Μεταγνώση και γραπτόςλόγος  Η διδασκαλία μεταγνωστικών στρατηγικών, ιδιαίτερα στην κατανόηση και στην παραγωγή γραπτού λόγου, έχει βρεθεί πως οδηγεί σε θεαματικά αποτελέσματα.  Απαιτείται οι μαθητές να στοχάζονται και πάνω στις λύσεις τους. Είναι αναγκαίο να γνωρίζουν τόσο πώς έλυσαν το πρόβλημα (συνειδητοποίηση της στρατηγικής που εφάρμοσαν: πού, πότε και γιατί χρησιμοποιούμε τις στρατηγικές) όσο και γιατί πιστεύουν ότι το έλυσαν σωστά (επίγνωση της καταλληλότητας της στρατηγικής). Αυτό μπορεί να γίνει με τη
• 6.
  Μεταγνώση και γραπτόςλόγος  «Πώς βρήκες την απάντηση στην ερώτηση κατανόησης; Τι έκανες; Ποια στρατηγική χρησιμοποίησες; Γιατί;»,  «Γιατί μετά τις διορθώσεις που έκανες το κείμενο είναι καλύτερο;»,  «Πώς ξέρεις ότι η στρατηγική που χρησιμοποίησες είναι η κατάλληλη;». Όποτε ένας μαθητής χρησιμοποιεί μια στρατηγική, ο δάσκαλος πρέπει να την επισημαίνει και να την κατονομάζει.
• 7.
  Τρόποι καλλιέργειας των μεταγνωστικώνδεξιοτήτων  παροτρύνουμε το παιδί να σκέπτεται δυνατά  λεκτικοποίηση στρατηγικών,  στρέφουμε την προσοχή του στην κατανόηση του πώς σκέπτεται,  ζητούμε όχι το αποτέλεσμα, αλλά και τον τρόπο σκέψης – τη διαδικασία /στρατηγική, τα βήματα της επεξεργασίας του,  διδάσκουμε τρόπους – στρατηγικές προσπέλασης των δυσκολιών,  εντάσσουμε το κάθε θέμα στα ομοειδή του
• 8.
  Μεταγνωστικές δεξιότητες γιατην κατανόηση του γραπτού λόγου Α. Ενεργοποίηση προηγούμενης γνώσης  ο μαθητής διαβάζει τον τίτλο του κειμένου και του ζητείται: να κάνει προβλέψεις για το περιεχόμενο του κειμένου, να υποθέσει την κεντρική ιδέα βάσει εικόνων ή των βασικών εννοιών του κειμένου να κατασκευάσει ερωτήσεις για το περιεχόμενό του, χωρίς όμως να το έχει
• 9.
  Μεταγνωστικές δεξιότητες γιατην κατανόηση του γραπτού λόγου Β. Η επεξεργασία του κειμένου  Οι νοητικές εικόνες, δημιουργία νοητικών αναπαραστάσεων  ο μαθητής φαντάζεται τις εικόνες που περιγράφονται στο κείμενο.  Οι οπτικο-χωρικοί οργανωτές  διαγράμματα, γραφήματα, σχήματα ή πίνακες αποτυπώνουν τις σχέσεις των κεντρικών και υποστηρικτικών ιδεών του κειμένου, βοηθώντας τον μαθητή να ανιχνεύει ή να δημιουργεί αναλογίες, σχέσεις, συμπεράσματα, τα οποία συνδέει με την προσωπική του εμπειρία και βοηθά σε μεγάλο βαθμό την αναγνωστική του κατανόηση (Πόρποδας, 2002).  Τα εξωτερικά βοηθήματα  υπογράμμιση, εντοπισμός βασικών σημείων κειμένου.  Γραμματική ιστορίας: Να απαντήσεις στις ερωτήσεις: α) ποιος ήταν ο ήρωας της ιστορίας;
• 10.
  Μεταγνωστικές δεξιότητες γιατην παραγωγή γραπτού λόγου-περίληψης κειμένου Για να κάνω την περίληψη ενός κειμένου, ακολουθώ ορισμένα βήματα:  1ο Βήμα: Αναγνωρίζω το είδος του κειμένου (αν είναι διήγημα, απόσπασμα από μυθιστόρημα, άρθρο από εφημερίδα κ.α.)  2ο Βήμα: Σκέφτομαι ποιο είναι το θέμα του κειμένου.  3ο Βήμα: Γράφω έναν πλαγιότιτλο για κάθε παράγραφο του κειμένου. 1η……………………………………………………………………………… 2η………………………………………………………………………………
• 11.
  1. Διάβασα καλάκαι κατάλαβα το κείμενο που πρέπει να πυκνώσω; 2. Υπογράμμισα τις σημαντικές φράσεις ή λέξεις (δηλαδή τις λέξεις-κλειδιά); 3. Έφτιαξα τους πλαγιότιτλους κάθε παραγράφου; 4. Έγραψα στην αρχή της περίληψης μου μια φράση που να παρουσιάζει το θέμα του κειμένου; 5. Ακολούθησα τη σειρά του κειμένου; 6. Συνέδεσα τους πλαγιότιτλους με συνδετικές λέξεις; 7. Ανέφερα τον συγγραφέα; 8. Αντέγραψα από το κείμενο; Η αυτοαξιολόγησή μου στην παραγωγή γραπτού λόγου
• 12.
  ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το ζητούμενο είναινα βρεθούν οι καταλληλότερες μέθοδοι διδασκαλίας και εκπαιδευτικής δράσης, ώστε όλα τα παιδιά ενός τμήματος, με μαθησιακές δυσκολίες αλλά και χωρίς μαθησιακές δυσκολίες, να μάθουν και να αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητές τους.
• 13.
  συμπερασματα Οι μεταγνωστικές δεξιότητεςκαθιστούν το άτομο αυτόνομο στο χώρο της μάθησης («αυτο- κατευθυνόμενη» μάθηση). Αναπτύσσουν στο άτομο μια θετική στάση προς τη γνώση, τους εκπαιδευτικούς φορείς και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα.