Download to read offline
Yaşamboyu Öğrenme
- 1. UZE 613 Uzaktan EğitimdeYeni Teknolojiler
- 2. KAPSAM Bu sunuda,TC. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2009 yılında hazırlanan „Türkiye Hayatboyu Öğrenme Strateji Belgesi‟nde yer alan bilgiler özetlenmiĢtir. http://www.hayatboyuogrenme.gov.tr/images/yukleme/hbo_strateji.pdf Bu Strateji Belgesinin hazırlanma amacı, Türkiye‟de toplumun ihtiyaç ve beklentilerine cevap verebilecek bir yaĢam boyu öğrenme sistemi oluĢturmak ve bu sistemi iĢler ve sürdürülebilir hale getirmektir. *STRATEJI BELGESINDE YAġ AMBOYU ÖĞRENME KAVRAMı YERINE HAYATBOYU ÖĞRENME IFADESI KULLANı LDıĞı IÇIN SUNU DA DA BUNA BAĞLı KALıNMıġ TıR.
- 3. HAYAT BOYU ÖĞRENME Hayatboyu öğrenme; kiĢisel, toplumsal, sosyal ve istihdam ile iliĢkili bir yaklaĢımla bireyin; bilgi, beceri, ilgi ve yeterliliklerini geliĢtirmek amacıyla hayatı boyunca katıldığı her türlü öğrenme etkinlikleridir. Hayat boyu öğrenmenin amacı, bireylerin bilgi toplumuna uyum sağlamaları ve bu toplumda yaĢamlarını daha iyi kontrol edebilmeleri için ekonomik ve sosyal hayatın tüm evrelerine aktif bir Ģekilde katılımlarına imkân vermektir.
- 4. HAYAT BOYU ÖĞRENMENĠNÖZELLĠKLERĠ Hayat boyu öğrenme örgün ve yaygın eğitim yoluyla verilen genel ve mesleki eğitim ve öğretimin yanında, bireyin eğitim-öğretim kurumları dıĢında bilgi ve beceri kazanmasına yol açan öğrenmeleri içerir. Hayat boyu öğrenme, okullar ve üniversitelerin yanında; iĢte, evde ya da herhangi bir yerde gerçekleĢtirilebilmektedir. YaĢ, cinsiyet, sosyo-ekonomik statü ve eğitim seviyesi bakımından herhangi bir kısıtlamaya tabi değildir. Hayat boyu öğrenme bireylerin, toplulukların ve tüm toplumun mesleki ve sosyal baĢarılarına yol açacak biçimde bilgi, anlayıĢ ve becerilerin kazanılmasını destekleyen sürekli ve planlı bir etkinliktir.
- 5. YAġAM BOYU ÖĞRENMENINÖZELLĠKLERĠ YaĢam boyu öğrenme, erken çocukluk dönemindeki aile içi öğrenmeleri, okul öncesi öğrenmeleri, örgün eğitimin tüm aĢamalarını, yaygın eğitimi, iĢ yaĢamında kazanılan öğrenmeleri, hayatın herhangi bir döneminde kazanılan bilgi ve becerileri kapsar. YaĢam boyu öğrenme politikaları hayatın tüm evrelerini içermelidir. Erken çocukluk dönemindeki öğrenmeler ile örgün öğretim programı, çalıĢma hayatı ve daha sonraki hayat gözetilerek tasarlanmalı ve uygulanmalıdır. YaĢam boyu öğrenme yetiĢkinler için yaygın eğitim, güncelleme eğitimi ve ikinci Ģans eğitiminin yanında örgün eğitimi ve bireysel öğrenmeyi de içerir.
- 6. AVRUPA KOMISYONUNUN ALDIĞIKARARLARA GÖRE HAYAT BOYU ÖĞRENMENĠN BĠLEġENLERĠ; Ulusal, bölgesel ve yerel olarak kamu yönetiminin tüm düzeylerinde, eğitim hizmeti veren kurumlar ile iĢletmeler, sosyal taraflar, yerel birlikler ve sivil toplum kuruluĢları arasında iĢbirliklerinin geliĢtirilmesi ĠĢgücü piyasası ve hayat boyu öğrenme faaliyetlerinin potansiyel faydalanıcılarının ihtiyaçlarını bilgi toplumunun gereksinimlerine uygun olarak belirlenmesi Hayat boyu öğrenme kapsamında geliĢtirilecek ve oluĢturulacak öğrenme fırsatlarının meydana getireceği kamu ve özel sektör yatırımlarındaki artıĢın miktarını belirlemek ve yeni kaynak modellerini teĢvik edecek mekanizmaların oluĢturulması
- 7. AVRUPA KOMĠSYONUNUN ALDIĞIKARARLARA GÖRE HAYAT BOYU ÖĞRENMENĠN BĠLEġENLERĠ; ĠĢ baĢında öğrenmeyi kolaylaĢtırarak, iĢ yerlerindeki öğrenme merkezlerini artırarak öğrenme fırsatlarının daha ulaĢılabilir yapılması Kırsal nüfusa, dezavantajlı bireylere ve dıĢlanma riski ile karĢı karĢıya kalanların ihtiyaçlarına uygun öğrenme fırsatlarının geliĢtirilmesi Tüm yaĢlarda öğrenme ihtiyacının belirlenmesi ve bu fırsatlardan yararlanıcıların sayısının artırılması ve potansiyel yararlanıcıların motive edilmesi için bir öğrenme kültürünün oluĢturulması Etkin bir izleme, değerlendirme ve kalite kontrol mekanizmalarının kurulması Hayat boyu öğrenme fırsatlarının oluĢturulmasına destek veren kamu ve özel kurum/ kuruluĢların teĢvik edilmesi.
- 8. ÖNCELĠK 1: HAYATBOYU ÖĞRENMENĠN Eġ GÜDÜMÜ ĠÇĠN TARAFLARIN GÖREV VE SORUMLULUKLARININ AÇIKÇA BELĠRTILDĠĞĠ BĠR YASAL DÜZENLEMENĠN YAPILMASI
- 9. ÖNCELĠK 2: TOPLUMSALFARKINDALIK ARTIRILARAK HAYATBOYU ÖĞRENME KÜLTÜRÜNÜN OLUġTURULMASI Medyanın ve sivil toplum kuruluĢlarının aracılığıyla, yaygın ve etkili bir bilgilendirme ve hayat boyu öğrenmeyi bilinçlendirme kampanyası geliĢtirilmeli Medyada, sivil örgütlerde ve iĢletmelerde bir öğrenme kültürü oluĢturmayı amaçlayan her tür politikalar ve etkinlikler desteklenmeli Meslek odaları, iĢveren ve çalıĢanların profesyonel sektör örgütleri ve tüm kurum ve kuruluĢlar kendi sektörlerindeki teknolojik geliĢmeleri daha yakından izlemeli ve değerlendirmeli, eğitim ihtiyaçlarını belirlemeli, üyelerini haberdar etmeli ve eğitim sunabilecek veya mevcut eğitim birimlerini yeniden yapılandıracak birimler oluĢturmalı Hayat boyu öğrenmenin genel olarak halka yayılabilmesi için sivil toplum kuruluĢları özellikle de ulaĢılması zor gruplara yaygın eğitimi götürmeli ve desteklemeli Sivil toplum kuruluĢları, toplumsal bilinç artırma ve öğrenme ve eğitim
- 10. ÖNCELIK 3: ETKĠNĠZLEME, DEĞERLENDĠRME VE KARAR VERME ĠÇĠN VERĠ TOPLAMA SĠSTEMĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ
- 11. ÖNCELĠK 4: TÜMBĠREYLERE OKUMA YAZMA BECERĠSĠ KAZANDIRILARAK OKURYAZAR ORANINDA ARTIġ SAĞLANMASI Bu tabloya göre Türkiye 52. sıradadır.
- 12. ÖNCELIK 5: TEMELEĞITIM BAġTA OLMAK ÜZERE EĞITIMIN TÜM KADEMELERINDE OKULLAġMA ORANLARINDA ARTIġ SAĞLANMASI
- 13. ÖNCELIK 5: TEMELEĞITIM BAġTA OLMAK ÜZERE EĞITIMIN TÜM KADEMELERINDE OKULLAġMA ORANLARINDA ARTIġ SAĞLANMASI OECD ülkelerinde 25–34 yaĢ arası kadınların ortalama %33‟ü, erkeklerin %28‟i yüksek öğrenim mezunudur. Türkiye'de bu oranlar; kadınlar için %7.1, erkekler için %10.7‟dir. Bu oranlarla Türkiye, kadınlarda, OECD ülkeleri içinde sonuncu sırada, erkeklerde ise Portekiz'den sonra sondan ikinci sırada gelmektedir. ÇalıĢma çağındaki nüfusun içinde, yükseköğrenim mezunlarının oranı %12‟nin altında olan Türkiye, Çek Cumhuriyeti, Ġtalya ve Slovakya Cumhuriyeti gibi OECD ülkeleri ile %35‟in üzerinde olan Kanada, ABD, Ġsveç ve Japonya gibi OECD ülkeleri arasında önemli fark vardır. Cinsiyetler açısından değerlendirildiğinde, Kanada, Finlandiya, Ġsveç ve Yeni Zelanda'da çalıĢma çağındaki yüksek öğrenimli kadın nüfusu, aynı kategorideki erkek nüfusun oranını geçmektedir. Buna karĢılık, Kore ve Ġsviçre'de yükseköğrenim mezunu erkek nüfusun oranı, kadın nüfusuna kıyasla hayli yüksektir.
- 14. ÖNCELĠK 6: EĞĠTĠMKURUMLARININ FĠZĠKĠ ALTYAPISI ĠLE EĞĠTĠCĠ PERSONEL SAYISININ VE NĠTELĠĞĠNĠN ĠHTĠYAÇLARA UYGUN HALE GETĠRĠLMESĠ
- 15. ÖNCELIK 7: ÖĞRETĠMPROGRAMLARININ DEĞĠġEN ĠHTĠYAÇLAR DOĞRULTUSUNDA SÜREKLĠ GÜNCELLENMESĠ Sistem “öğrenen merkezli” olarak yeniden yapılandırılması Öğrencilerin kendi ilgi, istek, yetenek ve yeterliliklerine göre seçebilecekleri derslerin tüm öğretim programının içindeki oranlarının artırılması Yerel yönetimler “öğrenen kent”, “öğrenen kasaba” gibi baĢlıklar altında bütün yaĢayanları bir sisteme entegre edecek yerleĢme veya uygulama modelleri ortaya koymalı Örgün eğitim sürecinde en az iki yabancı dilin öğretilmesi
- 16. ÖNCELIK 8: BĠREYLERĠNÇAĞIN DEĞĠġEN GEREKSĠNĠMLERĠNE UYUM SAĞLAYABĠLMELERĠ AMACIYLA BĠLGĠ VE ĠLETĠġĠM TEKNOLOJĠLERĠNĠN KULLANIMININ ETKĠN HALE GETĠRĠLMESĠ
- 18. ÖNCELIK 9: HAYATBOYU ÖĞRENMEYE KATILIM SÜRECĠNDE DEZAVANTAJLI BĠREYLERE ÖZEL ÖNEM VERĠLMESĠ
- 19. ÖNCELIK 9: HAYATBOYU ÖĞRENMEYE KATILIM SÜRECĠNDE DEZAVANTAJLI BĠREYLERE ÖZEL ÖNEM VERĠLMESĠ
- 20. ÖNCELIK 10: HAYATBOYU ÖĞRENME KAPSAMINDA MESLEKĠ REHBERLĠK HĠZMETLERĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ Öğrenciler ve yetiĢkinler için farklı mesleki rehberlik ve danıĢmanlık hizmetleri sunulmalı Mesleki rehberlik sistemi hem gençlere hem de yetiĢkinlere hitap edecek Ģekilde hazırlanmalı Okul tabanlı mesleki rehberlik ve danıĢmanlık ve danıĢmanlık hizmetleri baĢta ĠġKUR Meslek DanıĢma Merkezleri olmak üzere protokole taraf kuruluĢların da katkısıyla yürütülmeli Ġnternet tabanlı mesleki rehberlik ve danıĢmanlık ve eğitim hizmetlerinin geliĢtirilmeli; meslek kuruluĢları ve özel sektör de bu konuda hizmet vermeli GiriĢimcilik ruhu geliĢtirilmeli ve pekiĢtirilmeli
- 21. ÖNCELIK 11: MESLEKIYETERLILIK SISTEMI AKTIF HALE GETIRILEREK KALITE GÜVENCE SISTEMININ KURULMASI Mesleki yeterlilik sisteminin baĢlıca amaçları; Eğitim ile istihdam iliĢkisini güçlendirme, Öğrenme çıktıları için ulusal standartlar oluĢturma, Eğitim ve öğretimde kalite güvencesini teĢvik etme, Yatay ve dikey geçiĢler için yeterlilikleri iliĢkilendirme, Ulusal ve uluslar arası kıyaslanabilirlik altyapısını oluĢturma, Öğrenmeye ulaĢmayı, öğrenmede ilerlemeyi, öğrenmenin tanınmasını ve kıyaslanabilirliğini sağlama, Hayat boyu öğrenmeyi destekleme
- 22. Ulusal yeterlilik sistemindeesas alınan ilkeler; Ulusal kalkınma planlarına uyum sağlama, Ulusal ve uluslararası alanda tanınırlık ve değer ifade etme, Ġlke ve prensiplere dayalı güven veren bir belgelendirme altyapısı oluĢturma, Yatay ve dikey geçiĢlere imkân veren esnek bir sistem oluĢturma, Ulusal ve uluslararası meslek standartları yoluyla ilgili tarafların mutabakatını sağlama, Ġlgili tarafların tam katılımını sağlama, Kanunla getirilmiĢ sınırlamalar dıĢında hiçbir kısıtlayıcı engel koymaksızın tüm ilgililerin yararlanmasına ve eriĢimine açık olma, Eğitim ve deneyim yoluyla kazanılan kiĢisel öğrenme çıktılarının öğrenim görülen yer ve çalıĢılan iĢyerinden bağımsız olarak taĢınabilirliğini ve belgelendirilmesini sağlama
- 23. ÖNCELIK 12: ĠġGÜCÜNÜNNITELIĞININ ULUSLARARASı REKABET EDEBILIR SEVIYEYE ULAġTıRıLMASı
- 24. ÖNCELIK 12: ĠġGÜCÜNÜNNITELIĞININ ULUSLARARASı REKABET EDEBILIR SEVIYEYE ULAġTıRıLMASı Türkiye‟de. iĢgücünün eğitim ve yaĢ dağılımları; Toplam iĢgücünün % 17,6'sını 15-24 yaĢ grubundakiler oluĢturmaktadır. Lise altı eğitimlilerde iĢgücüne katılma oranı % 45,7(erkeklerde % 70, kadınlarda % 20,6)iken yükseköğretim mezunlarında bu oran % 79,3‟ür(erkeklerde % 84,4, kadınlarda % 71,9). Lise ve dengi okul mezunlarında erkeklerde iĢgücüne katılma oranı % 74,6 iken, kadınlarda % 33,5‟dir.
- 25. ÖNCELIK 13: HAYATBOYU ÖĞRENMENIN FINANSMANININ TARAFLARCA PAYLAġILMASININ SAĞLANMASI
- 26. ÖNCELIK 14: YAġLıLARıNSOSYAL VE EKONOMIK HAYATA ETKIN KATıLıMLARıNı ARTıRMAK ÜZERE HAYAT BOYU ÖĞRENME FAALIYETLERININ DESTEKLENMESI Türkiye‟de; esnek emeklilik, yeni iĢ düzenlemeleri, uygun çalıĢma ortamlarının hazırlanması, bütün yaĢ gruplarındaki bireylerin, yaĢla kazanılmıĢ deneyimlerinden kapasite ve danıĢmanlıklarından yararlanılması, malul yaĢlılar için mesleki rehabilitasyon gibi istihdam edilebilirlilik süresinin uzatılması, çalıĢan yaĢlılar için bilgiye, eğitime ve geliĢtirme olanaklarına eriĢime ağırlık verilmesi, yaĢlı insanların yeni teknolojileri, özellikle her geçen gün daha da yayılan bilgi teknolojilerini benimserken zorluklarla karĢılaĢmamaları için yeni politikalar üretilmesi gerekmektedir.
- 27. KAYNAKÇA Milli EğitimBakanlığı (2009). Türkiye Hayatboyu Öğrenme Strateji Belgesi. http://www.hayatboyuogrenme.gov.tr/images/yukleme/hbo_strateji.pdf